“A cyberpunk has attitude. This attitude is culturally and socially aware, just like the fiction from which they take their name. They question everything and anyone and decide for themselves what they believe is true. This path to understanding yields different world views and opinions, but diversity is key to a successful population. A cyberpunk knows that the system isn’t in your favour, and the deck is stacked against you. A cyberpunk knows how to hack the system so that doesn’t matter. Don’t fuck with a cyberpunk.” (Wheeler, 2018)
INLEIDING
Samen met mijn vader kijk ik altijd ontzettend graag naar films. Van marathons in de bioscoop tot het herbeleven van klassiekers bij ons thuis op de bank. Ongeveer drie jaar geleden kwam de film “Bladerunner 2049” in de bioscoop. Uiteraard waren mijn vader en ik van plan deze te gaan zien, maar eerst ter voorbereiding de original uit 1982. Bladerunner is wat men noemt “Cyberpunk”, een subgenre binnen science fiction wat zich afspeelt in een meer dystopisch futuristische toekomst waar Artificial Intelligence en cybernetica veel invloed hebben gehad op de maatschappij. De prachtige felgekleurde visuals van de omgeving in combinatie met de toch wat duistere achtergrond en natuur van de characters en hun verhalen vond ik naast een pracht om naar te kijken ook ontzettend interessant. Hoe is Cyberpunk tot stand gekomen en waarom staat het waarvoor het staat? Het leek mij erg tof om daarom dit genre verder te gaan ontdekken voor mijn seminar.
CONTEXT, SCOPE EN DEFINITIE
Cyberpunk staat simpel gezegd voor high-tech, low-life. Het genre is ontstaan in de jaren 60 en 70 toen een aantal New Wave science fiction schrijvers een wereld probeerde te creëren waar de maatschappij moet functioneren met de snelle opkomst van nieuwe technologie en culturen met een toch wat dystopisch vooruitzicht. Denk aan experimenten door toepassing van drugscultuur, technologie en ook de meer sexuele revolutie met een tad avant-garde stijlen, Dadaisme en eigen fantasie (Parker, 2011).
Naast een science fiction genre is Cyberpunk uitgegroeid tot veel meer dan alleen dat. Het is een movement, een lifestyle, uitgegroeid van subgenre in geschreven woord tot staple in science fiction films, series, games en zelfs kunst, mode en filosofie. En die filosofie van personages uit Cyberpunk verhalen is wat mij zo aanspreekt. De attitude, het zijn van culturally en socially “aware”, niet alles geloven wat je ziet en hoort, maar voor jezelf opkomen en geloven in je eigen standpunten (Wheeler, 2018). Dit gedrag zien en horen we vandaag de dag eigenlijk weer terugkomen. Movements worden opgericht tegen de onderdrukking van verschillende culturen en gebeurtenissen. Mensen worden wakker en vinden dat hun mening gehoord moet worden. Dit gepaard met de stapsgewijze opkomst van steeds geavanceerdere techniek en gadgets en ook onze meer digitale werkwijze ten gevolg van een virus. Zonder het te beseffen hebben we het Cyberpunk tijdperk al betreden, the future is now! De hoofdvraag die ik daarom mezelf stel is als volgt:
“Hoe kan ik Cyberpunk gebruiken om alledaagse problemen op zo’n manier te visualiseren dat het aandacht trekt?”
METHODE EN AANPAK
Om te beginnen wil ik mij op zo veel mogelijk manieren informeren over het onderwerp. Dit betekent het doen van veel online research naar de evolutie van Cyberpunk door de jaren heen en wat experts erover te vertellen hebben, maar ook wat het voor mij betekend en wat ik erbij voel. Ook wil ik de meest doeltreffende Cyberpunk films (opnieuw) bekijken en ondertussen notities maken in mijn dummy van dingen die mij opvallen en typisch zijn voor het genre zoals visuals, teksten, mode, onderwerpen, etc. Deze zal ik waarschijnlijk omzetten in moodboards voor duidelijk overzicht.
Veel artwork dat je ziet binnen het Cyberpunk theme is digitaal, omdat technologie en digitaal natuurlijk core elementen zijn, maar het lijkt mij ook interessant om wat experimenten uit te voeren met fel gekleurde neon verf op verschillende oppervlakken te werken om te kijken wat voor effect dit geeft en of het iets opwekt. Uiteindelijk wil ik wel kijken of het misschien mogelijk is om traditionele art kan combineren met digitaal, omdat ik toch de oorspronkelijkheid van Cyberpunk in leven wil houden.
Naast Cyberpunk research, wil ik mij ook gaan verdiepen in wat hedendaagse situaties die ons als maatschappij bezighouden. Zo wil ik kijken of ik enige verbanden kan vinden tussen de twee om als resultaat een toffe campagne op te zetten die zorgt voor steun voor elkaar, meer “awareness” onder de mensen, maar vooral ook om Cyberpunk door middel van hedendaagse situaties bij een bredere doelgroep aan te kaarten en te introduceren.
UITVOERING EN EXPERIMENTEN
Voor inspiratie ben ik samen met wat klasgenoten naar Stedelijk Museum in Amsterdam geweest om daar een aantal exposities te bekijken. De meest indrukwekkende expositie was toch wel “THE FUTURE IS NOW” van Nam June Paik. Paik voorspelde impact die massamedia zou hebben op ons leven en introduceerde daarmee ook een nieuwe term: “electronic superhighway”. Dit gebruikt hij om zo de toekomst van onze communicatie maar te blijven voorspellen (Stedelijk Museum Amsterdam, z.d.). Alle foto’s zijn door mijzelf genomen in het museum.
Ondertussen heb ik ook ieder gedachtespinsel dat in mij opkwam genoteerd in mijn dummy om te zorgen dat geen enkele gedachte mij ontsnapte. Ik merkte dat er hier en daar wat overlappingen waren qua onderwerpen, maar dat ik nog erg zoekende bleef naar wat ik precies wilde. Wel zat ik al in de richting van toekomstbeelden en futurisme.
Gedurende mijn proces heb ik een aantal experimenten gedaan in mijn dummy. Met deze experimenten had ik nog geen gericht doel, maar ben ik gewoon aan de slag gegaan met knippen, plakken, gekleurde stiften en verf om te kijken wat het resultaat werd.
Na mijn foto/illustratie experiment vond ik wat glimmend zilverfolie wat zorgde voor erg interessante beelden. Ik heb gespeeld met verschillende weerspiegelingen en lichtbronnen.
Als resultaat van mijn experimenten en gedachtespinsels uit mijn dummy, kwam ik uit op mijn uiteindelijke onderwerp: Cyberpunk. Om mijzelf een eerste gevoel te geven van het genre heb ik een moodboard in elkaar geknutseld.
Hierop hebben mijn klasgenoten en docenten feedback gegeven om mij wat op weg te helpen en tips te geven voor nieuwe experimenten en creatieve mogelijkheden.
Mijn volgende stap was om een aantal Cyberpunk themed films te gaan kijken in de hoop daar inspiratie uit te halen. Alle onderstaande titels heb ik (opnieuw) gekeken voor dit onderzoek:
- Blade Runner 2049
- The Matrix
- Alita: Battle Angel
- Ghost in the Shell
- TRON: Legacy
- Ready Player One
Op basis van alles wat ik heb opgestoken van de Cyberpunk elementen uit bovenstaande films, ben ik aan de slag gegaan met een kleuren board en collage van beelden hoe ik met deze kleuren aan de slag wil gaan om mijn campagnebeelden waar te maken.
Als resultaat van deze moodboards ben ik verder gegaan en begonnen met ideeën te bedenken voor poster designs. Uit een van mijn eerdere gedachtespinsels in mijn dummy had ik het idee om analoog en digitaal beeld te combineren. Daarom heb ik op mijn iPad gespeeld met de combinatie van illustratie en fotografie om op deze manier de realiteit toch een beetje door de Cyberpunk stijl heen te laten schijnen.
DE TOEKOMST…
Deze seminar was voor mij een zware dobber. Terwijl ik begon met een zeer positief vooruitzicht en veel enthousiasme, merkte ik dat door verschillende componenten ik mezelf zwaar ben gaan tegenzitten.. Te veel getwijfeld, te veel mezelf dingen verteld die ik niet kon doen ik plaats van alle mogelijkheden te benutten en ze een kans te geven. Maar ik kan wel zeggen dat ik ontzettend veel heb geleerd van dit project, en vooral over mijzelf. De toekomst zie ik echter wel “kleurrijk” in. Ik vind dat ik uiteindelijk een sterke basis voor een super tof project heb kunnen neerzetten en ik ben hoe dan ook van plan in de komende week mijn campagne verder uit te breiden en vorm te geven!
BRONNEN
Cyberpunk. (z.d.). In Wikipedia. Geraadpleegd op 21 oktober 2020, van https://en.wikipedia.org/wiki/Cyberpunk#cite_note-1
Cyberpunk | Aesthetics Wiki | Fandom. (z.d.). In Aesthetics Wiki. Geraadpleegd op 20 oktober 2020, van https://aesthetics.fandom.com/wiki/Cyberpunk
Parker, J. R. (2011, 20 augustus). “New Worlds”: One of the Most Influential Sci-Fi Magazines Returns This Fall. Geraadpleegd op 20 oktober 2020, van https://comicsalliance.com/new-worlds-magazine-returns/
Stedelijk Museum Amsterdam. (z.d.). The Future Is Now – Nam June Paik. Geraadpleegd op 20 oktober 2020, van https://www.amsterdamart.com/events/1703/the-future-is-now-nam-june-paik
Wheeler, I. L. (2018, 16 mei). What is Cyberpunk? –. Geraadpleegd op 20 oktober 2020, van https://www.neondystopia.com/what-is-cyberpunk/