INLEIDING

Voor deze seminar had ik verschillende ideeën. Wel wist ik dat ik iets met product design wilde doen. Ik ben altijd geïntrigeerd geweest door minimalisatie esthetische producten. Deze producten kunnen heel simpel zijn, in vorm of functionaliteit, maar door bepaalde technieken en/of materialen zijn deze producten interessant. Ik heb voor de richting verlichting gekozen, omdat iedereen een lamp heeft. Echter zijn er ontelbare mogelijkheden qua vormen en functie.

Daarnaast vind ik het heel interessant hoe een ontwerper, met zijn of haar keuzes een hele grote invloed heeft op de levenscyclus van een product. Met levenscyclus wordt eigenlijk simpel gezegd de tijdlijn van een product bedoelt. Van grondstof, productie, aankoop en gebruik tot afdanking. Als ontwerper heb je in verschillende fases van de levenscyclus invloed. Zo is bijvoorbeeld zo min mogelijk materiaal het beste, maar dit mag niet ten koste gaan van functionaliteit of veiligheid. Keuzes die gemaakt worden bij het ontwerpen zorgen ervoor of een product gerecycled kan worden en hoe een consument deze kan afdanken. Dit zorgde ervoor dat ik mijn eigen sfeervolle verlichting wilde ontwerpen die in techniek onderscheidend was, maar ook na afdanken een mindere impact zou hebben op het milieu.

CONTEXT & DEFINITIE

Om tot een lamp te komen die aan mijn verwachtingen zou voldoen is er de volgende hoofdvraag opgesteld:

‘Hoe ontwerp ik een lampenkap die door de brievenbus past gemaakt uit één soort materiaal?’

Anno 2020 wordt er veel online besteld, mensen worden aan huis gebonden door pakketlevering. Daarnaast zorgt het bestellen voor een grotere druk op het klimaat in verband met meer transport. Dit kan dus optimaler ingericht worden.  Verder is recyclen voor veel consumenten nog steeds moeilijk. Producten en afval kan het beste bij de bron (thuis) gescheiden worden, maar veel consumenten missen hiervoor de kennis en bereidheid (B. Zoelen, 2020). Om bij te dragen aan de circulaire economie is één soort materiaal zeer wenselijk. Dit project is voor mij persoonlijk interessant maar is daarnaast maatschappelijk relevant, omdat er keuzes gemaakt zullen worden met betrekking tot het ontwerp die bijdragen aan de circulaire economie.

METHODE EN AANPAK

Grootste deel van het onderzoek zal door een itererend ontwerpproces tot stand komen. Het ontwerpproces zal gaan door middel van explorerend onderzoek. In het creatieve onderzoek is er ook sprake van practice-based research, tijdens het maken en creëren wordt er beschreven wat de bevinden zijn. Verder zal het ontwerpproces bestaan uit beeldend onderzoek, veel schetsen, fysieke modellen maken en experimenteren met materiaal. Er zullen telkens nieuwe iteraties plaatsvinden, verder zal er veel gedivergeerd en geconvergeerd worden.

De eerste stap in mijn project was het oriënteren in de verschillende mogelijkheden en technieken die er zijn om van een plaat een 3D object te vormen. Hierbij stuitte ik op een interessante oude documentaire van de VPRO over origami. Aan de hand hiervan kon ik concluderen dat vouwen een waardevolle techniek is als het gaat om een 3D vorm creëren van plat materiaal. Zo ben ik zelf begonnen met vouwen aan de hand van instructie video’s (Origami Herringbone Tessellation, Youtube, 2016)

 

Na deze vouwexperimenten liet ik het vouwen even los en werd er meer op de vorm gefocust. Dat heb ik aan het begin door middel van schetsen gedaan. Schetsen is een laagdrempelige manier om 2D vormen te genereren. In het beginstadium ging het om zoveel mogelijk diverse vormen genereren, zodat ik kon ontdekken waar mijn interesse lag. Het vele schetsen leverde mij op dat ik geometrische/rechte vormen het aantrekkelijkst vind, niet de organische ronde vormen.

 

Om uit een paar schetsen meer te halen zijn deze iets verder digitaal uitgewerkt.

 

Daarnaast wilde ik proberen om aan de hand van inspiratie vormen te generen die als lamp zouden kunnen figureren. Dit leverde op dat ik nog zekerder wist dat ik de organische richting niet verder wilde ontdekken.

Na het werken in 2D was het tijd om de overstap te maken naar 3D. Er zijn heel veel modellen gemaakt aan de hand van de schetsen. Dit zijn modellen waar belangrijke ondervinden uit zijn voortgekomen en/of verder mee geïtereerd is. Dit was een belangrijke stap, er zijn modellen gekozen aan de hand van dit experiment.

Daarnaast is er ook geëxperimenteerd met verschillende materialen. Naast papier en karton is er door middel van een lasersnijder een kunststof model gemaakt. Er is met de lasersnijder geëxperimenteerd met graveerlijnen en de vauwbaarheid van het materiaal, dit experiment leverde mij waardevolle informatie op betreft het materiaal Polypropyleen (vanaf nu PP).

Door middel van de modellen tot de ondervinding gekomen dat de verbindingen een groot probleem vormen. Door een aantal verschillende modellen tot de conclusie gekomen dat verbindingen eventueel een interessante toevoeging kunnen zijn, in plaats van een probleem. Bij wit/doorschijnend materiaal zijn de verbindingen namelijk zichtbaar.

Door deze modellen met licht te testen leverde mij dat de ontwerprichting op van ‘gelaagdheid’ op.

Er is een keuze gemaakt in de modellen. Belangrijke oplevering is dat de verbinding effect heeft op het uiterlijk samen met het licht. De verbinding in de modellen is nu storend. Of deze moeten onderdeel zijn van het model.

Om de verbindingen verder te onderzoeken is er inspiratie gehaald uit verpakking doosjes. Dit leverde mij op dat door middel van vlakjes verbinden samen met het licht nog steeds niet esthetisch aantrekkelijk is.

De verbinding die ik het netste vind ik die waarbij de zijkant donker is door meerdere lagen, op deze manier zijn losse vlakes niet storend.

Om naar een eindmodel toe te werken is er een keuze gemaakt in de overgebleven modellen voor één model. Dit model is door de volgende stappen en verschillende versies telkens uitgewerkt in papier.

 

Dit model zal door verschillende iteraties verbeterd worden.

Zoals te zien is op het papier is er gevouwen en daarbij gekeken wat ‘weggewerkt’ moest worden. Hierdoor is er een andere ‘die-cut’ ontstaan van het model. Daarnaast zijn de verbinding punten veranderd.

Hierna is er weer een nieuwe versie gemaakt.

Hierbij zijn meer aanpassingen en opmerkingen geplaatst voor het laatste model. Deze experimenten resulteerde in het volgende model met verbeterde verbindingen.

 

Om te divergeren op dit model is er mogelijk alternatief ontworpen. Hierbij is geëxperimenteerd met donker en dikker materiaal. Dit materiaal laat geen licht door en staat gelijk aan zwart PP. Bij dit model zijn de verbindingen geen probleem maar zijn er uitsnedes gemaakt om het licht door te laten.

 

Na feedback van klasgenoten bleek dat het model interessant was, maar dat het model toch te weinig licht doorliet in een grotere ruimte. Na de feedback leverde dit experiment mij op dat ik de uitsnede wilde beperken. Ik wilde hier geen meer aan toevoegen. Dus is besloten om met niet-doorschijnend materiaal het model niet verder uit te werken.

EINDPRODUCT

Na al deze experimenten en gebruik van verschillende technieken ben ik tot een eindproduct gekomen. Hierin wilde ik mijn fascinatie voor geometrische vormen als hoofdvorm in het model terug laten komen. Minimalistisch en voor mij esthetisch. Om tot een nette vouwbare lamp te komen is er gekozen om door middel van een lasersnijder te graveren in de plaat van polypropyleen. Dit zorgde ervoor dat het kunststof gevouwen kon worden net als papier. Als lichtbron is er gekozen voor een standaard simpele fitting die er door middel van de binnen en buitenkant opgedraaid kan worden

Product video eindmodel + foto’s

 

 

CONCLUSIE

Hoe kan een lampenkap door de brievenbus heen en uit één plaatmateriaal bestaan? Gebleken is dat vouwen een antwoorden op deze hoofdvraag is.

Uitsnijden, vouwen en verbinden zijn essentiële elementen die deze lampenkap gevormd hebben. In mijn eindproduct laat ik een lamp zien die voor mij sfeervol en esthetisch is, en aan de hoofdvraag voldoet. Omdat ik merkte dat ‘oplossingen’ zoeken door middel van ontwerp ideeën mij een goede structuur gaf ben ik op deze manier hiermee bezig geweest. Omdat een keuze maken in de ontwerpen heel persoonlijk is, heb ik vaker feedback gevraagd aan mensen in mijn omgeving met dezelfde ‘smaak’ als ik.

Ik vond het ergens fijn om te ervaren dat klasgenoten weinig kennis over mijn seminar onderwerp hadden, hierdoor kreeg ik feedback en inzichten van hun vanuit een hele andere richting. Naar het einde toe zat ik alleen maar in het materiaal en de vouw mogelijkheden hiervan dat het super waardevol was toen iemand vroeg of ik mijn lamp een naam zou geven. Door zoveel bezig te zijn met het praktische van mijn project had ik verder niet over de commerciële mogelijkheden nagedacht.

Als ontwerper vind ik het fijn om snel een idee te kunnen visualiseren, door de vele experimenten ben ik hier vaardiger in geworden. Daarnaast heeft het nadenken over mijn product video ook veel opgeleverd. Ik ben niet vaardig in bewegend beeld, maar samen met de rest van dit project heb ik denk ik wel een stap gemaakt in een zelfstandige ontwerper zijn en daarbij mijn product promoten. Om hierop verder te borduren lijkt het mij gaaf om een serie van verschillende lampen te maken, die een vormfamilie vormen, die ik wellicht wil verkopen.

 

BRONNENLIJST

Origami Herringbone Tessellation | Tutorial. (2016, 20 januari). [Videobestand]. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/watch?v=nw5RLvN7fYA&t=511s

Zoelen, B. (2020, 18 april). Plastic scheiden? Dat kan een machine blijkbaar beter. Geraadpleegd op 27 november 2020, van https://www.parool.nl/nieuws/plastic-scheiden-dat-kan-een-machine-blijkbaar-beter~bb7d9871c/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F