Gevangen verhaal
Normaal gesproken lees ik niet vaak, maar ik had besloten om het weer op te pakken en een boek te gaan lezen. Via mijn oma kwam ik terecht bij een boek genaamd “400 brieven van mijn moeder” van Joseph Oubelkas. Dit boek gaat over Joseph zelf en hoe hij 10 jaar celstraf kreeg in de gevangenis van Marokko terwijl hij onschuldig was. Hij heeft 5 jaar in de gevangenis doorgebracht en hij wist iedereen om hem heen te helpen en zijn tijd daar in gevangenschap nuttig te maken. Dit verhaal inspireerde enorm en zorgde ervoor dat ik in dit project mij meer wilde verdiepen in onschuldig gevangenschap. (Oubelkas, 2011, pp. 1–3)
Context
Naar schatting zijn er alleen al in Nederland 2100 onschuldige gevangen per jaar. Hiervan is ongeveer de helft ervan gerelateerd aan kleinere zaken zoals diefstal of drugs. Er zijn ongeveer 22.000 van dergelijke zaken. Naar schatting zijn tussen de vier en zeven procent hiervan onterecht, dit zijn 2100 personen per jaar.
Bij moordzaken ligt dit percentage alweer een stuk hoger, zeven tot vijftien procent onterechte veroordelingen. Doordat dit er veel minder zijn, betreft dit dan maar 10 onterechte veroordelingen per jaar.
Het allerheftigst is het als het om mensen gaat die voor levenslang worden veroordeeld. Het percentage ligt hier tussen de elf en zeventien. In Nederland zijn er in totaal 40 mensen die hier tot zijn veroordeeld, dit betekent dat er hiervan ongeveer 4 mensen onschuldig zijn veroordeeld (Advocaten, 2020). (Dijk, 1970)
Dit zijn de cijfers van Nederland. En dan te bedenken dat Nederland in de top 5 staat van de beste rechtssystemen in de wereld (World Justice Project, 2018).
Je leven wordt ten onrechte stop gezet, terwijl alles en iedereen waar je van houdt door gaat. Ik ben er stil van als ik dit tot me door laat dringen, hoe kunnen wij dit van mens tot mens elkaar aandoen. Vroeger was het nog vanzelfsprekend dat de doodstraf bestond, in Nederland is dit gelukkig niet meer van deze tijd.
Inspiratie Koeckebackers: Koeckebackers is een bedrijf dat aandacht vraagt voor mensen die tijdens hun leven buiten spel zijn komen te staan. Ze krijgen hun leven weer op de rails door met koeckebackers “Échte koeck zonder troep, maar met kansen.” te maken. “Wij geloven in een wereld waarin we omkijken naar elkaar. Een wereld waarin niemand op voorhand wordt buitengesloten en iedereen een kans krijgt om mee te doen.” (Koeckebackers, 2020)
Inspiratie AIDS Quilt: de AIDS Quilt is een project bedacht door een aidsactivist om alle mensen met aids te herdenken. Deze quilt is een doek van dezelfde afmeting als een grafsteen om zo de mensen die aan deze ziekte zijn overleden te herdenken. Vele mensen hebben quilts gemaakt om hun overleden dierbare te herdenken. Voor het eerst op 11 oktober 1987 waren er tijdens de gay mars 1920 verschillende quilts neergelegd in Washington DC. Toen ‘The Quilt’ in 1988 terugkwam was dit in een hoeveelheid van 8288 quilts. Nadat ‘The Quilt’ meerdere malen op Washington DC was teruggekeerd kwam de laatste keer in 2012. Toen waren er geschat meer dan 48000 verschillende quilts waren neergelegd, die van begin tot eind ongeveer 80 kilometer van de stad bedekten. Hoewel dit een mega aantal is, vertegenwoordigde dit pas 20% van de AIDS/HIV patiënten alleen nog maar in Amerika. (ATEC at UT Dallas, 2020, 03:15-05:21)
Methode en aanpak
Omdat ik niet veel mensen ken die in aanraking zijn gekomen met het onderwerp, is mijn onderzoek vooral gebaseerd op literatuurstudie (CMD Methods Pack – Find a Combination of Research Methods That Suit Your Needs, n.d.-b). Ik heb dit gedaan door informatie op te zoeken, interviews te lezen en lezingen bij te wonen (Indrukwekkend Interview Met Janny Lock, Moeder Joseph Oubelkas, Auteur 400 Brieven van Mijn Moeder, 2020, 03:15-05:21). Ik heb meerdere organisaties, innocence project, amnesty, gevangenzorg nederland en bonjo, gemaild om in contact te komen met gedetineerde of ex-gedetineerde, echter zonder succes. Daarnaast was ik bezig met onderzoeken wat voor een uiting hier passend was. Ook ben ik naar het Moco museum geweest waar ik veel inspiratie heb kunnen op doen (Moco Museum – Modern, Contemporary & Street Art Amsterdam, n.d.). Later was het echter niet meer mogelijk andere musea te bezoeken in verband met de lockdown.
Ik was enorm onder de indruk over hoe de situatie was in de gevangeniscel in Marokko. De cellen zitten over vol en de gevangen hebben ieder 30 cm breedte om te slapen. De gevangenen lagen als sardientjes tegen elkaar aan s’ avonds, de nieuwkomers zelfs op een afgedekt toilet. Dit gaf mij inspiratie om te onderzoeken wat de situaties is in de gevangenissen in verschillende landen. Zo begon ik met mij te verdiepen in het onderwerp. Daarna ging ik aan de hand van verschillende inspiratiebronnen en feedback elke keer breder kijken naar het onderwerp om vervolgens weer dieper op een ander onderdeel in. Door deze verschillende iteraties veranderde mijn onderwerp langzaam en ben ik gekomen tot mijn eindwerk.
Uitvoering en Experimenten
Onderzoek 1 – Verbeelding gevangenissen verschillende landen dummy
Experiment 1 – Verbeelding verschil in gevangenissen
Experiment 2 – Verbeelding onschuld, eerste pitch poster
Ik kreeg als feedback om meer te kijken naar hoe gevangenissen worden verbeeld en hoe ik dit kon verbeelden. Naar aanleiding daarvan begon ik verschillende moodboards te maken. Ook ben ik begonnen met verschillende grafische uitingen die ik hierbij kon maken. (CMD Methods Pack – Find a Combination of Research Methods That Suit Your Needs, n.d.)
Visueel onderzoek 1 – Moodboard gevangenis
Experiment 3 – Vormgeving kracht in de gevangenis
Experiment 4 – Vormgeving kracht in de gevangenis 2
Deze uitingen werden geassocieerd met games. Dit was echter niet mijn insteek dus ben opnieuw gaan kijken hoe dit anders kon.
Experiment 5 – Vormgeving gevangenisverhaal
Visueel onderzoek 2 – Unieke verbeelding gevangenissen moodboard
Ik ben naar aanleiding van deze moodboard aan de slag gegaan met verschillende inspiratie punten hiervan. Ik vond het inspirerend dat je naar de lucht kan kijken vanuit de cel. Ook het beeld links boven trok mij enorm, echter is dit het omgekeerde van wat ik wilde uiten. Rechts onder trok mij het meest en hier ben ik later ook mee verder gegaan. Zo heb ik allerlei verschillende aspecten kunnen meenemen in het proces. (CMD Methods Pack – Find a Combination of Research Methods That Suit Your Needs, n.d.)
Experiment 5 – Vormgeving kracht in de gevangenis 3
Experiment 6 – Kennismaken met gifjes maken, kracht in de gevangenis
Experiment 7 – Kennismaken met grafisch poppetje maken
Visueel onderzoek 3 – Unieke tralies moodboard
Experiment 8 – Visualisatie naar aanleiding visueel onderzoek 2 afbeelding 6
Experiment 9 – Knippoppetjes
Experiment 10 – Poppetjes en luchtkleuren
Experiment 11 – Nieuwe uiting vormgeven
Ik liep lang vast met wat voor een uiting ik zou willen doen. Ik moest de knoop doorhakken en heb toen besloten via stoffen dit verhaal over te brengen. Na het ontwerpen van deze broek bleek de boodschap toch te onduidelijk te zijn. Door mij weer te verdiepen in plaats van te verbreden in het onderwerp kwam ik bij een deken. In de gevangenis is een van de weinige dingen die je krijgt een deken. Hier ging ik verder mee en kwam ik dichter bij mijn eindwerk. Met de inspiratie bron van “The Quilt” kreeg het eindwerk al veel meer visualisatie. Daarom heb ik gekozen voor een deken ter grootte van een gemiddelde deur, als teken van de deur naar de vrijheid. Op de deken heb ik ervoor gekozen om terug te gaan naar mijn eerste inspiratie bron van die project, het boek “400 boeken van mijn moeder”. Op de deken heb ik verbeeld wat voor Joseph Oubelkas vrijheid betekende.
Ontwerp eindwerk
Experiment 12 – Lucht na maken met tie dye
Proces eindwerk
Evaluatie en conclusie
Door alle verhalen die ik ben tegen gekomen tijdens dit project, ben ik zelf anders in het dagelijks leven gaan staan. Een verhaal van iemand die na 44 jaar gevangenschap weer terug in de maatschappij komt en niet begrijpt wat bluetooth oortjes zijn, laat mij zien dat ik niet alles voor lief moet nemen (Aljazeera, 2015). Zo zijn er nog veel meer inspirerende verhalen die mij hebben laten zien, waar ik energie uit kan halen. Voor mij hielp het ook enorm om naar musea te gaan en daar inspiratie op te doen. Daar heb ik enorm van genoten. Ik weet dat dit mij helpt in een project en neem dit mee in mijn eindwerk.
Omdat ik moeite had om een uiting te kiezen heb ik wel verschillende dingen geprobeerd. Hierdoor heb ik geleerd een Gifje te maken en ben ik nog handiger geworden ik het gebruik van Adobe. Uiteindelijk heb ik een uiting gekozen waar ik nog nooit mee heb gewerkt. Ik heb nog nooit zo een groot werk met de hand gemaakt. Dit heeft mij veel geleerd en voornamelijk laten zien dat ik nog veel breder dingen kan ontwerpen.
De toekomst van…
Aanbeveling voor verder onderzoek zou zijn om ook te verdiepen in meerdere gevangenen die ten onrechte achter de tralies zitten en wat hun mindset en hun beeld van vrijheid binnen de gevangenis was. Studenten of professionals die willen werken met dit project adviseer ik niet te breed te kijken, het onderwerp is overal totaal verschillend. De toepassing van mijn proces zou ook goed passen in onderwijs want het maakt een persoon bewust van wat ze hebben en hoe waardevol dat kan zijn.
English Summary
My inspiration for the subject of this project is the book “400 letters from my mother”. The book is about the author himself and tells about the situation when he came in prison as an innocent man. The way he handled the situation inspired me to start this project. At first, I did research about the different countries and what the prison looks like in those countries. With every step I took during this project I asked for feedback. Based on this feedback I adjusted my subject several times and also the way how to visualize my project changed a bit. My final work is a quilt that shows a prison life of an innocent person, in this case the life in prison of Joseph Oubelkas. It shows his mindset and his way of feeling a little bit free behind bars. I hope this project inspires people and shows them to appreciate the small things in life.
Bronnen
Advocaten, F. Z. (2020, February 20). Wat houdt levenslang in Nederland in? – FZ Advocaten. Farber Zwaanswijk Advocaten. https://www.fzadvocaten.nl/levenslang-houdt-nederland#:%7E:text=Levenslange%20gevangenisstraf%20is%20de%20zwaarste,ongeveer%2040%20mensen%20levenslang%20vast.
Aljazeera. (2015). My life after 44 years in prison. https://interactive.aljazeera.com/aje/shorts/life-after-prison/
ATEC at UT Dallas. (2020, July 5). Video Essay the AIDS Memorial Quilt: Origins, Legacy, Futures [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=7HsDs3YRRZg&feature=emb_logo
CMD Methods Pack – find a combination of research methods that suit your needs. (n.d.-a). CMD Methods Pack. https://www.cmdmethods.nl/cards/stepping-stones/mood-board
CMD Methods Pack – find a combination of research methods that suit your needs. (n.d.-b). CMD Methods Pack. https://www.cmdmethods.nl/cards/library/literature-study
Dijk, M. (1970, August 22). Zo vaak verdwijnen mensen onschuldig de cel in. Vrij Nederland. https://www.vn.nl/zo-vaak-verdwijnen-mensen-onschuldig-cel/
Indrukwekkend interview met Janny Lock, moeder Joseph Oubelkas, auteur 400 brieven van mijn moeder. (2020, November 30). [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=IDhIy8ngLTA&feature=youtu.be
Koeckebackers. (2020, March 20). Missie. https://koeckebackers.nl/missie/
Moco Museum – Modern, Contemporary & Street Art Amsterdam. (n.d.). Moco Museum. https://mocomuseum.com/
Oubelkas, J. (2011). 400 brieven van mijn moeder (Dutch Edition) (01 ed.). Literoza.
World Justice Project. (2018). Rule of Law Index. https://worldjusticeproject.org/sites/default/files/documents/WJP_ROLI_2017-18_Online-Edition.pdf