Productracisme
Irene Kegel, 1743841, 2020/2021 blok D
“Productracisme ontstaat doordat bedrijven niet genoeg etnische diversiteit hebben binnen hun team en daardoor aanstootgevende elementen van hun product over het hoofd zien.”
Synopsis
Racisme, het benadelen van een bepaald soort ras, is een algemeen bekend probleem. Het uit zich echter op meer manieren dan men denkt. Productracisme is iets wat regelmatig voorkomt. De functie, de verpakking en ook het uiterlijk van een product kan zorgen voor racisme. Ik ben gaan uitzoeken op welke manieren productracisme voorkomt en wat de oorzaken hiervan zijn. Door voorbeelden te zoeken van producten, rondjes in de winkel maken, mensen spreken die productracisme meemaken en kijken naar waarom iets nou racistisch is, ben ik heel bewust geworden van dit probleem en ben ik het grootste probleem in gaan zien. Bedrijven hebben een niet (etnisch) divers genoeg team. Daardoor ontstaan schandalen zoals het gebruiken van Blackface en het alleen gebruiken van alleen witte personen op verpakkingen. Daarom heb ik mijn uiting richting bedrijven gemaakt.
Context
Het zijn de “kleine” dingen die bijdragen aan dit probleem. Het naar een speciale winkel moeten gaan voor je producten zoals een panty, pleister of shampoo. Terwijl er voor witte mensen met stijl haar 100 verschillende flessen worden aangeboden. De mensen met kroeshaar moeten opzoek bij speciale winkels om een passend product te vinden. Terwijl zij net zo als de anderen bij de lokale drogisterij hun producten kopen. In folders en op verpakkingen worden voornamelijk witte mensen gebruikt terwijl de producten voor iedereen bedoelt zijn. Mensen worden buitengesloten door een samenleving waar zij zelf aan deelnemen. Dit kan niet, maar hoe komt dit? Is dit bewust? Denkt men er niet bij na? Ik ben dit gaan onderzoeken. We leven in een multiculturele samenleving maar onze omgeving en mindset is hier nog niet op aangepast.
Mijn hoofdvraag luidt: Wat houdt productracisme in?
Deelvragen;
- Waardoor vindt productracisme plaats?
- Bij welke producten vindt het plaats?
- Wat voor gevoel creëert het bij mensen (slachtoffers)?
- Zijn mensen zich ervan bewust? (producenten en consumenten)
Onderbouwing
Ik ging nadenken over welke producten er allemaal onder productracisme vallen. Ik kwam eerst niet veel verder dan pleisters en panty’s. Mijn nicht heeft kroeshaar en wilde bij de drogisterij gaan kijken naar een goede shampoo. Eenmaal aangekomen konden wij niks vinden wat voor kroeshaar was bestemd. Op de vraag waarom zij dit niet hadden kwam het antwoord “Dat komt niet veel voor, dus nemen wij het niet mee in het assortiment”. Door deze uitspraak wist ik zeker dat ik mij meer wilde gaan verdiepen in dit onderwerp en begon ik aan mijn research proposal.
Ik besefte mij dat productracisme er in verschillende opzichten is. Het kan zijn door de naam; Moorkoppen, negerzoenen en blanke vla. Het kan ook zijn door de verpakking, werking van product, uiterlijk en diversiteit van een assortiment.
Ik liep rond in de winkel en ik merkte dat ik het lastig vond om dingen te vinden. Inderdaad de pleisters en panty’s vielen mij wel op. Voor mij was er meer achtergrond informatie en onderzoek nodig om het probleem in het dagelijks leven te herkennen. Ik kreeg als feedback dat ik mij in eerste instantie op een sector moest richten zodat ik specifieker te werk kon gaan. Ik vond verpakkingen en de aanprijzing van producten interessant dus begon ik hier aan.
Ik ben voorbeelden op het internet gaan zoeken van verschillende producten waar productracisme in voorkomt/ voorkwam. Dit waren er aardig wat en op veel verschillende vlakken. Van het gebruiken van logo’s en namen die met slavernij hebben te maken, het gebruiken van Blackface, tot het alleen gebruiken van witte personen om een product aan te prijzen. Het gaat op zo veel vlakken mis. Ik ben de achtergrond informatie erbij gaan zoeken hoe het allemaal in elkaar steekt. Een goed voorbeeld is Blackface. Dit was een figuur die vroeger werd gebruikt om zwarte mensen (na de tijd van de slavernij) te bespotten tijdens toneelstukken. Het gebruiken van een figuur dat vergelijkbaar is met het uiterlijk van Blackface is daarom erg beledigend naar zwarte mensen toe. Zonder het hele verhaal rondom Blackface te kennen zou ik de ophef niet geheel snappen. Na dit wel te weten maakte het mij zelfs boos!
Na al de voorbeelden te hebben gezien en onderzoek te hebben gedaan naar de achtergrond informatie hiervan werd mijn kijk naar producten anders. Het begon mij nu wél op te vallen, in tegenstelling tot eerst, waar nog meer productracisme voorkwam. Mijn oog was gevallen op de verpakkingen van tabak, daar moet verplicht een waarschuwings- afbeelding op staan. Het viel mij op dat ik niet een getint persoon op de foto’s zag. Ik ben gaan onderzoeken hoe deze afbeeldingen tot stand zijn gekomen en wie hier over beslissingen heeft gemaakt. Er zijn in totaal 42 officiële afbeeldingen voor de verpakkingen. De foto’s komen van externe partijen die dit aan de eu hebben geleverd. In een document over de regels omtrent deze afbeeldingen wordt dit genoemd: De Europese Commissie heeft gekozen voor de foto’s die zijn gemaakt door externe partners. De foto’s werden goedgekeurd door een gedelegeerde van de Richtlijn-commissie in overeenstemming met de geldende procedures. Daarna werd het naar de Raad en de Europese Unie gestuurd. Waar het Parlement geen bezwaar maakte.
Dit betekend dat de richtlijnen die in de procedures van de Europese commissie niet juist zijn, van de 42 afbeeldingen is er niet eentje met een getint persoon.
Deze ontdekking deed veel met mij. Ik kon het bijna niet beseffen. “Hoe kan dit? Van zo’n hoge, belangrijke partij?”. In de media was er ook niks te vinden over dit schandaal. Dit was voor mij een echte eye-opener. Dat zelfs zulke belangrijke partijen dit soort fouten maken.
Voor mij was, door mijn onderzoek, duidelijk geworden welke oorzaken er zijn voor productracisme;
• Gebrek aan kennis over het verleden (bijvoorbeeld slavernij).
• Een etnisch gezien niet divers genoeg designteam (die deze fouten al zouden herkennen).
• Colorism, de maatschappij wordt weerspiegeld als een witte, westerse samenleving wat is gevormd door de kolonisatie en slavernij.
Ik ben al mijn opgedane kennis gaan convergeren zodat ik een focus zou krijgen. Productracisme ontstaat door de bedrijven die de producten maken, daarom wil ik de boodschap ook naar bedrijven richten. Als bedrijven een (etnisch) divers team hebben, wordt er vanuit verschillende culturen, perspectieven etc. gekeken. Mogelijk productracisme wordt in dit stadium al herkend en kan aangepast worden.
Zelf werd ik bewust door voorbeelden te zien en informatie te lezen waarom iets niet oké is of aanstootgevend. Voor mijn boodschap wil ik dus hetzelfde doen. Ik ben gaan experimenteren in welke uiting ik mijn boodschap/ statement het beste kan maken.
Creatief proces
Eindwerk:
Ik ben een keurmerk gaan ontwerpen. Dit keurmerk wordt geïntroduceerd op een brochure met informatie. Met dit keurmerk kan een bedrijf aantonen dat zij zich inzetten voor etnische diversiteit op de werkvloer en dat zij ook aan deze eisen voldoen. Voor de bedrijven die nog niet aan de eisen voldoen is het een mooi streven. Klanten vertrouwen op een keurmerk en bedrijven kunnen zich ermee onderscheiden van bedrijven zonder keurmerk. Mensen die dit onderwerp belangrijk vinden zullen ook meer affiniteit krijgen met een bedrijf die aan de eisen van een “Diverse company” voldoen.
Bedrijven die zich hier niet voor inzetten moeten geen support krijgen. Dit is een extra motivatie voor bedrijven om aan de eisen van dit keurmerk te voldoen en zo wordt dus tegelijkertijd de kans op productracisme verminderd.
Demo eindwerk
Reflectie & toekomst
Ik heb tijdens dit project geleerd dat het niet erg is om verschillende kanten op te gaan. Ik dacht dat het in het begin weten wat het eindwerk wordt mij een veilig gevoel gaf. Door dit uiteindelijk los te laten ben ik juist op nieuwe inzichten en ontdekkingen gekomen. Voor in de toekomst wil ik meer dingen visualiseren tijdens mij onderzoek. Ik maak nu nog vooral dingen met als doel dat het een eindproduct moet worden.
BRONNEN:
B. (z.d.). Schuttelaar. Concorp. https://www.concorp.nl/our-brands/schuttelaar
Bazelmans, S. (2019, 5 december). Sander Bazelmans: ‘Neger is gewoon een normaal woord’, zei de witte man. Joop. https://joop.bnnvara.nl/opinies/neger-is-gewoon-een-normaal-woord-zei-de-witte-man
EUR-Lex. (2014, 17 december). EUR-Lex – 32014L0109 – EN – EUR-Lex. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32014L0109
H. (2018, 17 september). Het racisme van Rituals: hoe Holi wordt witgewassen – Holi is geen Houserparty. Actiegroep holi. https://www.actiegroepholi.nl/artikelen/het-racisme-van-rituals-hoe-holi-wordt-witgewassen/
Het Parool. (2021, 9 maart). Geen gefotoshop en ‘normaal’ meer op verpakking en in reclames verzorgingsproducten Unilever. https://www.parool.nl/nederland/geen-gefotoshop-en-normaal-meer-op-verpakking-en-in-reclames-verzorgingsproducten-unilever~b0e8bf96/#:%7E:text=Recenter%20moest%20Unilever%20in%20Zuid,bestempeld%20en%20tot%20protesten%20leidde.
Ijzendoorn, A. (2019, 7 februari). Ophef over “blackface-trui” Gucci. Harper’s BAZAAR. https://www.harpersbazaar.com/nl/mode-juwelen/a26231664/gucci-blackface-trui/
KVK. (z.d.). Ontdek of een keurmerk nuttig is voor jouw bedrijf. Geraadpleegd op 26 mei 2021, van https://www.kvk.nl/advies-en-informatie/innovatie/duurzaam-ondernemen/ontdek-of-een-keurmerk-nuttig-is-voor-jouw-bedrijf/
Li, J. (2020, 24 juni). Darlie toothpaste’s antiracist rebranding stirs backlash in China. Quartz. https://qz.com/1871576/darlie-toothpastes-antiracist-rebranding-stirs-backlash-in-china/
Metro België. (2014, 20 januari). 6 producten die werden beschuldigd van racisme. Metro Krant. https://nl.metrotime.be/nieuws/6-producten-die-werden-beschuldigd-van-racisme
Nccj. (z.d.). Colorism – NCCJ. Geraadpleegd op 20 mei 2021, van https://www.nccj.org/colorism-0
NU.nl. (2006, 23 maart). Negerzoen wordt afgeschaft (video). NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl. https://www.nu.nl/algemeen/698648/negerzoen-wordt-afgeschaft-video.html
Porterfield, C. (2021, 10 februari). Aunt Jemima Gets A New Name After Racism Backlash. Forbes. https://www.forbes.com/sites/carlieporterfield/2021/02/09/aunt-jemima-gets-a-new-name-after-racism-backlash/?sh=3d07819fc82f
Retaildetail. (2020, 24 juni). Uncle Ben’s krijgt make-over tegen racisme. https://www.retaildetail.nl/nl/news/food/uncle-bens-krijgt-make-over-tegen-racisme
RTL Boulevard. (2019, 7 februari). Gucci-trui zorgt voor ophef vanwege blackfacegelijkenis. https://www.rtlboulevard.nl/lifestyle/fashion/artikel/4601311/gucci-onder-vuur-om-blackface-trui#:%7E:text=Gucci%20heeft%20een%20zwarte%20wollen,lippen%20rondom%20%2D%20zou%20racistisch%20zijn.&text=Veel%20mensen%20vinden%20het%20ontwerp%20erg%20lijken%20op%20’blackface’.
Segarra, L. M. (2017, 25 oktober). Someone Accused Corn Pops of Being Racist So Kellogg’s Is Updating Its Boxes. Time. https://time.com/4997485/kelloggs-corn-pops-cereal-boxes-racism-saladin-ahmed/
Silbert, J. (2018, 14 december). Prada Accessories Recalled Over Blackface Controversy. HYPEBEAST. https://hypebeast.com/2018/12/prada-monkey-otto-toto-pradamalia-racist-blackface-recall
Tharps, L. L. (2016, 6 oktober). The Difference Between Racism and Colorism. Time. https://time.com/4512430/colorism-in-america/
Waarom je het woord ‘neger’ niet mag gebruiken | Voorbeeld Allochtoon. (2016, 30 januari). Voorbeeld Allochtoon | Allochtoon op een andere toon. https://www.voorbeeld-allochtoon.nl/2016/01/29/waarom-je-het-woord-neger-niet-mag-gebruiken/
Wikipedia contributors. (2021, 23 mei). Discrimination based on skin color. Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Discrimination_based_on_skin_color
Wikipedia-bijdragers. (2021, 29 januari). Neger. Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Neger