Vele eten brood, slechts enkelen beleven het. Mijn werk gaat over het maken van brood, en dan niet het hoe, maar het waarom, de beleving. Tijdens het maken komen er gevoelens, gedachtes en emoties vrij die alleen jij tijdens het maken beleeft. Ik wil de beleving meegeven die komt kijken bij het maken van brood. Zodat ook mensen die zelf geen brood bakken het toch kunnen beleven. Brood bakken is traditie, natuurlijk, simpel, structuren, iteratief, onvoorspelbaar, gevoel, focus, timing, een ontdekkingsreis, liefde, vrijheid, spanning, vastberadenheid, genot en trots. Met dit project presenteer ik de beleving achter brood.
Mijn fascinaties
Sinds jongs af aan heb ik al een voorliefde voor brood. Wij gingen met het gezin en kennissen op vakantie naar Frankrijk. Hier was het ritueel om vroeg in de morgen met alle kinderen in de auto naar de stadbakker te gaan om vers brood te halen. Sindsdien wordt ‘een goede bakker’ meegenomen in de criteria voor een vakantiebestemming. Sinds een paar jaar maak ik ook thuis broden en is de interesse alleen maar meer geworden.
Daarnaast vind ik het geweldig als je volledig in een moment kan zijn en de ervaring als het ware kan beleven. Het gaafste is nog als je dat niet eens echt meemaakt. Een voorbeeld is El Tarangu (VPRO, z.d.), een meeslepend verhaal in de vorm van een podcast. Hoe spannend dit is, met alleen geluid, vond ik verbazingwekkend. Hoe doen ze dat?
Ditzelfde gevoel heb ik ook weleens bij een scene van een Netflix-serie, bijvoorbeeld bij Last Change U (Whiteley, Ridley & Lorentzen, 2020) of bij videoclips (J. Cole, 2014). Het beeld dat perfect bij de muziek past. Heerlijk vind ik dat. Het brengt een bepaald gevoel, sfeer en daardoor een beleving van dat moment. Op de perfecte manier een moment, verhaal of gevoel meemaken. Zodat je even de tijd vergeet en er helemaal erin zit.
Context
Dagelijks eten we brood. Het is de basis van onze voeding, genot, gezelligheid, een stevig ontbijt, lunch of lekker bij de borrel. Het is een fundament. Vele van ons eten brood nog zonder na te denken wat daarin is gestopt en dan heb ik het niet over de ingrediënten. Die zijn natuurlijk belangrijk, maar het gaat mij om de hele beleving die erachter zit, erin is gestopt en komt kijken bij het maken van brood.
Hoe breng ik de beleving over die komt kijken bij het maken van brood?
Hierbij kwamen ook andere vragen omhoog:
- Wat is de beleving(en) achter brood daadwerkelijk (volgens mij, beroeps- en andere hobbybakkers)?
- Wat maakt een beleving goed?
- Hoe wordt een beleving duidelijk en interessant? Wat is daarvoor nodig?
- Hoe wordt een sfeer en gevoel bereikt?
- Hoe kan je je verplaatsen/inleven in een moment?
- Hoe sluit geluid perfect aan bij beeld en wanneer?
Proces
[aesop_image img=”https://cmdstudio.nl/seminar/wp-content/uploads/sites/2/2021/06/Pitch-poster-broodbeleving.jpg” panorama=”off” align=”center” lightbox=”on” captionsrc=”custom” caption=”Pitch poster” captionposition=”left” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Na de eerste pitch had ik feedback ontvangen om na te denken over hoe ik het wil gaan aanpakken, wat mijn beleving is, hoe ik het uit zou kunnen beelden en laten zien dat het meer dan brood is. Brood is voor vele mogelijk helemaal niet zo interessant, maar hoe maak ik de beleving erachter duidelijk en interessant?
Met beleving bedoelen we een memorabele ervaring en met gebruikerservaring de ervaring van het hier en nu (Omgevingspsycholoog, 2013). Een beleving heeft te maken met emoties en zintuigen (MT/Sprout, z.d.; Senta, z.d.). Ik ben onderzoek gaan doen naar hoe verschillende beroeps- en hobbybakkers en ik het maken van brood beleven.
Meteen kreeg ik inspiratiebronnen met commercials van Lurpark NL (2020) en Ode aan brood (Alles over brood, 2019; 2020). Dit zijn voorbeelden waar je door beeld lekker gemaakt wordt en waar geluid en beeld goed samengaat.
Analoog
Natuurlijk ben ik zelf brood gaan bakken en daarbij gaan kijken naar wat belangrijk is en hoe ik het beleef. Dat was lastiger dan ik dacht. Hiervan heb ik meerdere mindmaps gemaakt om alles uit mijn hoofd te ontcijferen omtrent brood bakken.
[aesop_gallery id=”11833″ revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Dit heb ik geschetst en in een moodboard gezet om visueel te maken. Ik ontving feedback om mogelijk metaforisch te werk te gaan. Ook werd aangegeven om naar geluiden te luisteren. Dit sprak mij erg aan omdat dit heel goed gevoel neerzet zoals de El Tarangu podcast (VPRO, z.d.)
[aesop_gallery id=”11846″ revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Naast mijn beleving heb ik ook een beroepsbakker gesproken. Hij kon goed vertellen wat de basisprincipes van brood waren en waarom hij het zo mooi vond. Zo bleek dat wij aardig op één lijn zaten; brood is simpel, traditie, tijd en een levend product.
[aesop_gallery id=”11837″ revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Film
Met het simpel-idee ben ik met stop-motion aan de slag gegaan. Ook heb ik hierbij toen soundeffecten gemaakt en muziek gebruikt om te zien hoe de beleving werd beïnvloed. Hierover werd aangegeven dat geluid veel toevoegt en ook speels leuk is, maar het geheel wat simpel en statisch overkwam. Dit en feedback dreef mij naar andere filmtechnieken en gedachtes om te proberen zoals vergelijkingen weg van het brood. Terugkijkend naar mijn schetsen was dit de volgende stap.
[aesop_video src=”vimeo” id=”551625568″ align=”center” caption=”Stopmotion met opbouwende muziek” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”547956196″ align=”center” caption=”Stopmotion met ontdekkende muziek” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Hierna ben ik gaan experimenteren met het verhaal van de bakker dat ik grof had opgenomen op beeld. Ik ben gaan bedenken wat ik nu over brood mee zou willen geven aan iemand. Dit uitte zich in een soort script. Hierna was feedback om zoveel mogelijk associaties te bedenken en meer met muziek te doen en na te denken over gedachtes achter shots.
[aesop_video src=”vimeo” id=”555682158″ align=”center” caption=”Video op ritme van brood” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”555681948″ align=”center” caption=”Video met verhaal van de bakker” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”555681853″ align=”center” caption=”Brood insnijden met soundeffect” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”555681891″ align=”center” caption=”Brood insnijden met soundeffect – 2″ disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”555681923″ align=”center” caption=”Brood insnijden met soundeffect – 3″ disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Ik ben meer onderzoek gaan doen naar filmmaken. Deo Kirume (2019) geeft aan wat voor shots welke emotie mee kunnen brengen. Altijd kijken wat er in frame is en waar de focus ligt en licht en geluid hebben grote impact. McAfee (2017) laat vele voorbeelden van muziekgebruik zien waar ik informatie en inspiratie vandaan haalde.
Naast associaties ben ik ook inspiratiebronnen gaan zoeken als AupingNL (2018) en Milner (TBWA\NEBOKO, 2015) commercials voor associaties, het geluid in Dept (2021) en, wat mij betreft een ultieme beleving, van Danny Gevirtz (2021). Deze heb ik geanalyseerd om te zien wat er nou echt sterk aan is. Het geluid in combi met beelden. Toen ben ik op muziek gaan editen en wilde ik dingen als traditie, levend en handwerk benadrukken. Het deed mij denken aan de Netflix-serie Chef’s Table (Gelb, 2015).
[aesop_video src=”vimeo” id=”555679511″ align=”center” caption=”Brood is als klassieke muziek” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Na feedback bleek dat dit registratie was en ik juist in beeldtaal moest gaan spreken. Toen ben ik meer korte sequences gaan maken met associaties en deze nagelopen bij medestudenten en hieruit nieuwe input en inspiratie gehaald voor de video. Dit vormde een idee en storyboard voor het eindwerk en uitbreiding op eerdere video. Hier een aantal proefjes die ik had gedaan.
[aesop_video src=”vimeo” id=”557680172″ align=”center” caption=”Brood is als rekenen” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”557680224″ align=”center” caption=”Brood is als meditatie” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
[aesop_video src=”vimeo” id=”558129724″ align=”center” caption=”Brood is focus” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
Ik kreeg feedback dat het niet te chaotisch moest worden en wel duidelijk zijn dat het om brood gaat. Zo is bedacht om cuts te maken in een soort flitsen naar associaties. Zo zijn de associaties net als herinneringen flitsen die langskomen en bepaalde gevoelens, emoties en gedachtes triggeren.
Expositie
Voor de expositie ben ik nu bezig met de video met meer associaties. Wat ik nog moet doen is een aantal shot filmen, een aantal associatie edits maken en het sounddesign doen met behulp van het artikel van James George (2021). Ook wil ik bij het laatste moment nog feedback ophalen.
Bij de expositie wil ik het filmpje met koptelefoon neerzetten met daarbij elementen van de beleving. Brood zelf, meel in zakken en uitgeprinte beelden zoals portretten en belangrijkste associaties.
Door dit project ben ik nog meer geïnteresseerd geraakt in belevingen en associaties bij bepaalde dingen. Ik denk tegenwoordig bij veel momenten na hoe ik dit over zou kunnen krijgen en hoe het bij mij binnenkomt en waarom. Hoe combinaties van bijvoorbeeld geluiden, gevoel en zicht herinneringen ophalen. Ik merk dat ik dit steeds vaker zelf doe, en ik vindt het alleen maar mooi.
Bronnen
Alles over Brood. (22 maart, 2019). Ode aan brood #broodgoedverhaal [Video-bestand]. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=WPJLydy6Fio
Alles over Brood. (23 maart, 2020). Ode aan volkoren [Video-bestand]. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=Ll25UqjMF6I
AupingNL. (3 september, 2018). Auping. Met Liefde. [Video-bestand]. Geraadpleegd op 11 mei 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=9BjB9R-WEr8
Dept. (16 april, 2021). Dept Winter Weekender 2021 – Aftermovie [Video-bestand]. Geraadpleegd op 2 juni 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=681JsX49_r4&list=PLIvj3z6WkzueJhA4QqsKXMj1mT0xwbe9w&index=44
Gelb, D. (2015). Chef’s Table [Netflix]. Geraadpleegd van https://www.netflix.com/nl/title/80007945
George, J. (18 februari, 2021). 6 Post Production Tips for The Finest Audio Quality. Geraadpleegd op 7 mei 2021, van https://www.mindmybusinessnyc.com/post-production-tips-for-the-finest-audio-quality/
Gevirtz, D. (26 april, 2021). RAPHA RIDES MAUI // COMMERCIAL-MINI DOCUMENTARY HYBRID [Video-bestand]. Geraadpleegd op 18 mei 2021, van https://dannygevirtz.com/rapha-rides-maui-commercial-documentary-hybrid
- Cole. (14 februari, 2014). J. Cole – She Knows (Explicit Video) ft. Amber Coffman, Cults [Video-bestand]. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=jYdaQJzcAcw
Kirume, D. (7 november, 2019). How filmmakers manipulate our emotions using camera angles and movement. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://wolfcrow.com/how-filmmakers-manipulate-our-emotions-using-camera-angles-and-movement/
Lurpak NL. (2 oktober, 2020). Lurpak® – 15 sec commercial – Voor de Perfecte Sandwich! [Video-bestand]. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=h08BYFohva4
McAfee, R. (6 januari, 2017). 7 Ways to Use Music to Create Mood and Meaning Onscreen. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://blog.pond5.com/12233-7-ways-to-use-music-to-create-mood-and-meaning-onscreen/
MT/Sprout. (z.d.). Geef klanten een beleving door te voelen, proeven, horen of ruiken. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://mtsprout.nl/partners/bijdrage/geef-klanten-een-beleving-door-te-voelen-proeven-horen-ruiken
Omgevingspsycholoog. (13 juni, 2013). Wat is beleving?. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.omgevingspsycholoog.nl/wat-is-beleving/
Sanders, L. (19 april, 2021). Beyond Human Documentary || Official Trailer [Video-bestand]. Geraadpleegd op 2 juni 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=nIoNKC9wlLc&list=PLIvj3z6Wkzudus2W3zQrZPZgreKHON4MP&index=12&t=4s
Senta. (z.d.). Een wereld aan zintuigen. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://senta.com/blog/zintuiglijke-voorkeuren
TBWA\NEBOKO. (17 september, 2015). Milner | Take 2 [Video-bestand]. Geraadpleegd op 17 mei 2021, van https://www.youtube.com/watch?v=mLH6aZ0ZCGM&list=FL6B4q3oCdyWoh43ryN7BNyQ&index=1
VPRO. (z.d.). El Tarangu. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.vpro.nl/programmas/El-Tarangu.html
Whiteley, G., Ridley, A., & Lorentzen, L. (juli, 2020). Last Chance U [Netflix]. Geraadpleegd op 20 april 2021, van https://www.netflix.com/nl/