Premisse:
Inzicht krijgen in de maanfasen.
Synopsis
Deze maanfasen wijzer bestaat uit een roterende cirkel en pilaren die naar boven en beneden kunnen bewegen. Dit bewegende systeem zorgt ervoor dat de maan in de cirkel boven op de desbetreffende pilaar staat. Onderaan de pilaar is met een symbool aangegeven welke van de acht maanfasen er op dat moment is. Dit zijn:
- Nieuwe maan 🌑
- Wassende maan 🌒
- Eerste kwartier 🌓
- Wassende maan 🌔
- Volle maan 🌕
- Afnemende maan 🌖
- Laatste kwartier 🌗
- Afnemende maan 🌘
Door middel van een VR bril kan je virtueel in de cirkel van de maanfasen wijzer staan. Als je in de maanfasen wijzer staat ben je omringd met acht pilaren met cirkels aan de bovenkant. Enkel de pilaar van de desbetreffende maanfase staat hoog waardoor de maan te zien is.
Onderbouwing
Scope en context
Voorafgaand aan dit project was mijn kennis over de maan beperkt: de maan draait om de aarde heen, de maan wordt verlicht door de zon en de maan heeft te maken met getijden. Uit onderzoek is gebleken dat de maan voor veel mensen /culturen een belangrijk onderdeel is. Daarnaast heeft de maan grote invloed voor ons leven op aarde, bijvoorbeeld dag en nacht. In mijn ogen hangt er veel mystiek rond dit onderwerp, dus wou ik mij er graag in gaan verdiepen. Zoals ik vooraf verwachte en hoopte heb ik een 3-dimensionaal object gemaakt. Deze is in plaats van fysiek object, virtueel geworden. Voor dit project heb ik veel inspiratie opgedaan in de buitenomgeving. Om te binnen is de maan natuurlijk buiten te vinden. Ook heb ik verschillende texturen en vormen op straat kunnen vinden die een gelijkenis hebben met de maan. Ondanks dat ik online veel inspiratie had verzameld is mijn grootste inspiratie voor dit project het bouwwerk op foto rechts. Dit heeft mij het idee van mijn uiteindelijke ontwerp de maanfasen wijzer gebracht. Als eind ontwerp is de maanfasen wijzer in een 3D programma getekend waardoor deze door een VR bril kan worden waargenomen.
Bij seminar wordt niet vanuit een opdrachtgever gewerkt. Dit heb ik als kans aangepakt door iets te ontwerpen wat ik interessant vind. Om deze reden is er niet vooraf gekeken naar een doelgroep maar achteraf. Wie zou mijn ontwerp interessant vinden? De virtuele maanfasen wijzer zal relevant zijn voor een grote doelgroep. Deze zal bestaan uit mensen die interesse hebben in de maan op zowel spiritueel als astronomisch vlak. Daarnaast kan het ook aandacht trekken van mensen die interesse hebben in VR.
Aan het begin van het project is er een onderzoeksvraag met deelvragen opgezet. Deze zijn gaandeweg door onder andere experimenteren aangepast. De onderzoeksvraag luidt: Hoe breng ik de werking van de maan onder de aandacht? De hierbij behorende deelvragen zijn:
- Wat is de maan?
- Welke fasen heeft de maan?
- Kan (bij mensen) gedrag veranderen door de maan?
- Hoe kijken bepaalde culturen naar de maan?
- Waarom is de maan spiritueel?
De fasen van de maan wil ik onder de aandacht brengen door middel van mijn maanfasen wijzer in de vorm van VR.
Toegepaste methoden
- Bureauonderzoek
- Interview
- Schetsen
- Inspiratiemuur
- Concept
- Prototypen maken
- Thinkering
- Testen van bruikbaarheid
- Feedback
- Wizard Of Oz
Tijdens mijn project heb ik mij beziggehouden met verschillende vormen van experimenteren zoals: schetsen, fotografie, fysiek objecten maken en digitaal 3D objecten maken. Mijn project ben ik begonnen met een algemeen onderzoek. Aan het begin van het project wist ik voor mij zelf nog niet goed wat mijn specifieke onderwerp en uiting zou worden. Onderwerpen die ik onderzocht heb zijn: maanfasen, het veranderen gedrag door de maan, uiterlijk van de maan, religies en spiritualiteit, horoscoop en wicca/ witchcraft. Vanuit dit onderzoek ben ik ideeën gaan schetsen en beeldmateriaal gaan verzamelen. Zo heb ik een maan na gemaakt van verschillende materialen, gefotografeerd en een collage gemaakt. Daarna ben ik aan de slag gegaan met de maanfasen wijzer en daar ben ik op door gaan itereren.
Uiteindelijke ontwerp
Mijn uiteindelijke ontwerp is een maanfasen wijzer geworden. Bij dit concept heb ik de keuze moeten maken tussen een fysieke maquette op schaal en een VR/ digitaal ontwerp. Vanwege aspecten als kosten, tijd en de oppervlakte van het ontwerp is het niet mogelijk geweest om de maanfasen wijzer echt te kunnen bouwen. Ondanks ik in eerste instantie een fysiek ontwerp wou maken ben ik toch voor VR gegaan. De VR en 3D programma’s leken mij een waardevolle toevoeging aan kennis op het CMD-vakgebied. VR geeft een 360 graden beeld van mijn ontwerp. De maanfasen wijzer (tot nu toe) niet interactief De acht pilaren die voor de acht maanfasen staan, de roteerbare schijf, de scharnieren en de maan die in de hemel staat zijn niet werkend. Deze aspecten moeten met de Wizard Of Oz methode erbij worden gedacht. De komende week hoop ik hier verandering in te kunnen brengen en mijn ontwerp nog iets levendiger te kunnen maken.
Experimenten en proces
Dit is een overzicht van mijn creatief proces en verzameling beroepsproducten gedurende dit seminarproject. Per week vertel ik wat ik heb gedaan.
Er is begonnen met een research proposal. Daarna is er onderzoek gedaan over de maan. Tijdens feedback rondes kreeg ik veel informatie over wat interessant was om verder uit te zoeken. Hierdoor heb ik aan het begin van de seminar veel onderzoek gedaan, met de hoop een besluit kunnen maken welke kant ik uit wil. Onderwerpen die onderzocht zijn: kleur en oppervlakte van de maan, heksen, maanfasen, getijden en invloed op mens en natuur (bijlage 1). Onderzoek wat van toepassing is op de huidige uiting, de maanfasen wijzer, zijn de maanfasen:
- Nieuwe maan
- Wassende maan
- Eerste kwartier
- Wassende maan
- Volle maan
- Afnemende maan
- Laatste kwartier
Zie hieronder mijn dummy.
Inspiratie die online is gevonden is terug te vinden op mijn Pinterestbord: https://nl.pinterest.com/lisabuitelaar/moon/ In het onderzoek heb ik beschreven hoe de maan afhankelijk van de omgeving een andere kleur kan hebben. Door middel van aluminiumfolie en een gekleurde lamp is een gekleurde maan na gemaakt. De laatste foto is van tule in een ronde vissenkom.
Vanaf het begin van de seminar is er beeldmateriaal verzameld met texturen en vormen die overeenkomt met die van de maan. Hiervan is een collage gemaakt.
Zaterdag 27 februari was er volle maan. Voorafgaand aan deze avond is er met een mobiele telefoon meerdere malen de maan geprobeerd vast te leggen. Om een betere foto te kunnen maken is een spiegelreflexcamera van school geleend. Hiervoor heb ik mij verdiept in het gebruik van de camera en de settings die nodig waren om de maan op de beste manier vast te kunnen leggen. Hierbij heb ik gebruik gemaakt van de volgende website: https://zoom.nl/artikel/cursussen/25568-hoe-fotografeer-je-de-maan.html Desondanks was de lens van de camera niet geschikt om zo ver in te kunnen zoomen. Het was voor mij niet mogelijk om geschiktere lens ergens vandaan te halen. Wanneer je goed kijkt en inzoomt zijn wel de structuren van het maanoppervlak zichtbaar.
De eerste paar weken heb ik mij ook een beetje in spiritueel vlak verdiept. Zo heb ik gepraat met twee mensen die zich bezighouden met de krachten van de maan. Hier gebruiken ze onder andere kristallen, kruiden en water voor.
Zelf heb ik een experiment uitgevoerd met water. Om mij heen had ik gehoord dat bij vollemaan de kracht sterk zou zijn en dat een vol glas water zou overstromen. Het kan zijn dat ik dit verkeerd heb uitgevoerd maar er was geen resultaat.
Na een stukje wandelen heb ik mijn belangrijkste inspiratiebron gevonden. Mijn idee bij dit bouwwerk was om de maan door de verschillende gaten in de boog te laten schijnen.
Met mijn concept wil ik door de gaten verschillende maanfasen laten schijnen. Er zijn acht pilaren met cirkels voor de acht verschillende maanfasen. Hiermee wou ik mijn uiting een maanwijzer noemen. Zie hier onder mijn eerste prototype.
Aan de hand van feedback is er gekeken of er ook een mogelijkheid was om mijn inspiratiebron te verwerken was in mijn ontwerp. Een AR zou hier een mogelijkheid voor zijn geweest. Het bouwwerk van mijn inspiratie beweegt niet mee dus niet met de maan mee bewegen.
Er is onderzoek gedaan naar zonnewijzers en maanwijzer. Een maanwijzer werkt hetzelfde als een zonnewijzer, door het maanlicht ontstaat een schaduw waarmee tijd af te lezen is. Een maanwijzer werkt alleen met volle maan. Aan de hand hiervan is de naam van mijn concept aangepast naar maanfasen wijzer.
De eerste versie van mijn maanfasen wijzer heb ik verbeterd zodat de cirkels waarin de maan moet staan kunnen meebewegen. De ringen die de maanfasen aan tonen kunnen op horizontale wijzen bewegen door een roterende ondergrond. De pilaren met cirkels kunnen in de grond zakken.
Daarnaast is er een 2e soort maanfasen wijzer uitgewerkt. Deze komt overeen met een koepel waarover je de maan ziet verschuiven (afbeelding linksonder). Om nog verder te kijken naar mogelijkheden voor een maanwijzer zie de linksonder. Hiervoor heb ik aan de hand van feedback de app SkyView gebruikt. Wanneer de maan op een locatie staat kan het bouwwerk je vertellen wat de stand van de maan is. Dit is een leuk idee maar beweegt net zoals het eerste concept niet mee dus hier is niet mee verder gewerkt.
Het concept van de maanfasen wijzer vond ik interessant en wou ik mee verder gaan. Dit concept is nergens anders te vinden. De maanfasen wijzer zou te groot, te duur en te veel tijd zou kosten voor een seminarproject. Daarom zijn er twee opties bedacht die ik zou willen uitvoeren:
- Een fysiek model van de maanfasen wijzer gemaakt op schaal door middel van lassen.
- De maanfasen wijzer in een 3D programma te maken zodat je met behulp van een VR bril toch midden in de maanfasen wijzer kan staan.
De tweede optie is mijn keuze geworden. Het lijkt mij interessant en leerzaam om overweg te kunnen met een 3D programma en VR. In eerste instantie ben ik begonnen in het programma Blender. Hier kwam ik niet veel verder dan een cirkel tekenen. Op advies van Dennis ben ik geswitcht naar het programma Cinema 4D. Hier zat ik nog steeds veel te rommelen maar heb wel een eerste versie van de maanfasen wijzer kunnen opzetten.
Uit een feedback ronde kwam dat ik sneller hulp zoeken wanneer nodig. Daarom ben ik naar de makerspace geweest. Met behulp van Inge zijn er verschillende VR mogelijkheden uitgeprobeerd. De programma’s waarin ik geëxperimenteerd heb zijn Blender, Cinema 4D, Oculus, Unity en Co Spaces. Daarnaast is ook gezegd dat ik het idee los moet laten dat alles helemaal gewerkt moet worden. Daarom heb ik de Wizard Of Oz methode toegepast op mijn maanfasen wijzer. De uiteindelijke maanfasen wijzer heb ik gemaakt met Cinema 4D en Co Spaces.
Conclusie
Seminar vond ik een leuk en verassend project. Er was de mogelijkheid om aan de slag te gaan met een onderwerp waar mijn interesse ligt. Voor mezelf heb ik hier niet het makkelijkste onderwerp gekozen. Mijn kennis over de maan was vrij beperkt en had nog niet voor ogen wat voor uiting ik wou maken. Tijdens het project heb ik verschillend onderzoek gedaan, meerdere inspiratiebronnen verzameld en diverse experimenten uitgevoerd. Dankzij een inspiratiebron in mijn omgeving ben ik bij mijn huidige concept uitgekomen. Binnen dit concept heb ik meerdere iteratie doorgevoerd. Ondanks ik in het begin onzeker was over mijn onderwerp ben ik tevreden over mijn eindontwerp. Na het inleveren van deze concept diary is er nog een week waarin ik mijn maanfasen wijzer kan bijschaven. Tot nu toe ben ik (en de mensen om mij heen) tevreden over mijn eindontwerp, ik dat nooit gedacht dat ik iets in VR zou gaan maken. Ook is er gebruik gemaakt van het Johari venster.
Als ik nog een seminar project zou doen, zou ik onderwerp kiezen waar ik meer verstand van heb. Daarmee hoop ik minder lang in de onderzoeksfase te zitten wat er ook voor kan zorgen dat ik eerder richting mijn eindontwerp kan werken.
Bijlage 1
Inhoudsopgave
Maanfasen
Kan gedrag veranderen door de maan?
Uiterlijk van de maan
Religies en de maan
Spiritualiteit
Horoscoop
Wicca/ witchcraft
Kleur van de maan
Bronnenlijst
- Nieuwe maan
De maan bevindt zich tussen de zon en de aarde. De maan is dan niet zichtbaar.
- Wassende maan (jonge maansikkel)
Het oppervlak van de maan dat door de zon wordt beschenen groeit.
- Eerste kwartier
De helft van het maanoppervlak wordt beschenen door de zon en dit deel wordt groter.
Wassende maan
Wanneer de maan voor meer dan de helft verlicht is en er nog steeds meer verlicht wordt.
- Volle maan
De maan staat achter de aarde vanaf de zon gezien. In deze fase kan een maansverduistering voorkomen.
- Afnemende maan
Wanneer de maan voor meer dan de helft verlicht is en het verlichte deel kleiner wordt.
- Laatste kwartier
De helft van het maanoppervlak wordt beschenen door de zon en dit krimpt.
- Afnemende maan(sikkel)
Wanneer de maan voor minder dan de helft verlicht is en het verlichte deel kleiner wordt.
- Blauwe maan
Als twee volle manen in een maand voorkomen.
- Supermaan
Wanneer de volle maan groter lijkt doordat de maan dichter bij de aarde staat door geen perfecte cirkel van de omloopbaan (Jaggard, 2020).
Kan gedrag veranderen door de maan?
De (volle) maan is een belangrijk onderdeel voor bepaalde religies en culturen. De stand van de maan is de basis voor kalenders in Chinese, joodse en islamitische culturen. In 1980 is er veel onderzoek gedaan naar maaneffecten. De maan zou invloed hebben op hogere geboortecijfers politieke keuzes daarnaast worden er meer moorden gepleegd. Veel mensen ervaren effecten als onrustig slagen, onrustig, helder voelen of onzekerheid bij volle maan. Ook slaapt de mens korter bij volle maan, daarentegen is de REM-slaap wel iets langer. Bij volle maan staan de zon en de maan in tegenovergestelde sterrenbeelden. Daarnaast zijn deze tegengesteld in geslacht. Dit kan zorgen voor een conflict tussen gevoel en verstand (Terstappen, 2018).
De maan heeft invloed op natuur en oceanen. Het is bekend dat de maan invloed heeft op de zee door eb en vloed. Ook paringsgedrag bij dieren wordt beïnvloed (bij bepaalde maanstanden). Resultaten van onder andere tuinieren, snelheid van het verteren van eten, het knippen van je haar of het bemesten van landbouwgroei verschillen. Bij een vrouw heeft het invloed op haar menstruatiecyclus (Stevens, z.d.).
Daarnaast is te zien dat een groot deel van de maan licht in kleur is met grote donkere vlekken, bekend als zeeën. Deze naam is ontstaan omdat men vroeger dacht dat het water was. De kraters in de maan zijn ontstaan door het inslaan van grote meteorieten. De kant van de maan die niet zichtbaar is vanaf de aarde bevat minder zeeën omdat de maankorst daar dikker is. Een groot deel van het maanoppervlak is ontstaan doorinslagkraters of inslaande meteorieten.
In de zeeën vinden we kloven en rillen, die zijn ontstaan doordat het laag basalt bij het afkoelen inkromp. Op de maan zijn ook bergketens. Die vormen door het samendrukken van de maankorst, dit kan ook door inslagen. Meestal door het immense gewicht van het laag basalt die in de zeeën aan de oppervlakte kwam. Op de maan bevindt zich maanstof of regoliet (verpulverde stenen en mineralen). Maanstof is 8 meter dik en je kan erin wegzakken. Het is vergelijkbaar met de bodem op de aarde. De maan bol is gevormd door het samenklonteren van de brokstukken, hierdoor werd de kern vloeibaar. Meteorieten regen vermengde hierbij met de maan. Waarschijnlijke is er niks meer over van de oppervlak maan.
Waarschijnlijk heeft de maan een ijzerkern maar geen magnetisch veld. In de kraters is mogelijk waterijs te vinden (Volkssterrenwacht Urania, z.d.).
De maan wordt gezien als een vrouwelijk hemellichaam. Oude culturen zoals Yin en Yang zien de maan als de wederhelft van de zon. Germanen, bepaalde Afrikaanse culturen, in het oude Japan, Maori’s, Noord-Amerikaanse indianengodsdiensten en sommige natuurgodsdiensten wordt de maan als mannelijk gezien. De Griekse mythologie kent zes maangoden; Selene, Artemis, Hera, Demeter, Persephone, Hekate. Ze weergeven de gevechten en veranderingen in de ziel (Gaia -ABC, z.d.). Het opkomen en ondergaan van de maan wordt beschouwd als symbool voor sterven, verrijzen en wedergeboorte. De maan heeft invloed op eb en vloed van de zee en de beweging van sappen in mensen, dieren en planten. Het staat ook bekend als de donkere kant van de werkelijkheid (van den Akker, z.d.).
De maan staat voor krachtige vrouwelijke energie zoals, intuïtie, wijsheid, geboorte, dood, spirituele connectie en reïncarnatie. Op spiritueel vlak versterkt de maan je emoties en heeft invloed op je handelingen en energie. Er kunnen verschillende rituelen uitgevoerd worden voor verschillende fasen van de maan. Een ritueel bevat bepaalde woorden, objecten en acties. Het doel is om negatieve emoties los te kunnen laten (Keijzer, 2020). De moderne heks staat in verbinding met de natuur en zichzelf. Ze staan stil bij de verschillende veranderingen in het leven.
Een horoscoop laat zien hoe de hemel eruitzag gezien van de aarde op een bepaald moment. Een horoscoop is voor iedereen anders. Voor een accurate geboortehoroscoop is de geboortetijd, datum en plaats belangrijk (Even onder ons van mama tot mama, 2020).
Wicca is een religie die de natuur aanbidt. Deze religie ook wel Moderne Hekserij genoemd. Bij wicca draait het om het terug keren naar het Goddelijke en het blootleggen van wie je echt bent (Catharina Web, z.d.).
De maan kan zich uiten in verschillende kleuren. De kleur van de maan zelf verandert niet, maar de omgeving.
- De maan ziet er wit of zilverachtig uit in contrast met de donkere omgeving.
- Een rode/ geel/ oranje maan komt voor bij een maansverduistering. Rood heeft de langste golflengte op het gebied van kleur hierdoor blijft deze kleur langer in de lucht hangen.
- Wanneer de maan laag aan de hemel staat is er kans op een oranje/ gele maan. Het licht moet een lange afstand afleggen. Blauwe tinten worden dan weg gefilterd.
- Een blauwe maan wordt meestal als uitdrukking gebruikt. Wanneer bepaalde stofdeeltjes vrijkomen in de atmosfeer worden rode kleuren weg gefilterd en blijft een blauwe gloed over.
- Een roze maan staat van de vierde volle man van het jaar. De maan zelf krijgt geen roze gloed (Hemel Waarnemen, z.d. & Online Star Register, 2020).
Catharina Web. (z.d.). Over wicca. Geraadpleegd op 18 februari 2020, van https://www.catharinaweb.nl/wicca/wicca.htm
Hemel Waarnemen. (z.d.). Waardoor is de Maan soms diepgeel, in plaats van wit/blauw?. Geraadpleegd op 18 februari 2020, van http://hemel.waarnemen.com/FAQ/Maan/010.html
Online Star Register. (2020. 1 januari). Kleuren van de maan. Geraadpleegd op 18 februari 2020, vanhttps://osr.org/nl/blog/astronomie-nl/kleuren-van-de-maan/
Even onder ons van mama tot mama. (2020, 7 februari). Hoe worden horoscopen eigenlijk gemaakt?. Geraadpleegd op 16 februari 2020, van https://www.mamaloublogt.nl/hoe-worden-horoscopen-eigenlijk-gemaakt/
Gaia -ABC. (z.d.) Maan. Geraadpleegd op 11 februari 2020, van https://www.gaia-abc.com/astrologie/planeten/maan/
Jaggard, V. (2020, 30 oktober). De fasen van de maan uitgelegd. Geraadpleegd op 13 februari 2020, van https://www.nationalgeographic.nl/wetenschap/2020/10/de-fasen-van-de-maan-uitgelegd
Keijzer, N. (2020, 24 juli). Volle Maan rituelen om de kracht van de Maan in je voordeel te gebruiken. Geraadpleegd op 10 februari 2020, van https://www.glamour.nl/fun/a33415303/volle-maan-ritueel/
Sterrenkunde.nl. (z.d.). Maan. Geraadpleegd op 8 februari 2020, van https://www.sterrenkunde.nl/index/encyclopedie/maan.html
Stevens, J. (z.d.) Wat is de invloed van de maan in het leven op aarde?. Geraadpleegd op 15 februari 2020, van https://aardigbewust.nl/bewust-aarde/functie-maan/
Terstappen, T. (2018, 6 oktober). Slecht geslapen? Dat komt misschien door de volle maan. Geraadpleegd op 15 februari 2020, van https://www.bedrock.nl/onrustig-zou-t-door-de-volle-maan-komen/
Van den Akker, A. (z.d.). De Maan als symbool. Geraadpleegd op 11 februari 2020, van http://www.heiligen.net/wb/symboolmaan.php
Volkssterrenwacht Urania. (z.d.). Maan. Geraadpleegd op 16 februari 2020, van https://www.urania.be/astronomie/sterrenkunde/zonnestelsel/aarde/maan