Sinds kleins af aan hield ik ervan om te knutselen. Ik had niet veel nodig alleen een stapel gekleurd papier, een schaar en lijm. Op jonge leeftijd maakte ik verschillende soorten collages. Ik verzamelde allerlei tiener tijdschriften als de Hitkrant, Meiden en Glamour. Nadat ik aandachtig de inhoud had gelezen en weer helemaal op de hoogte was over hoe Justin Bieber in zijn liefdesleven staat, begon ik zorgvuldig met het knippen en plakken. Mijn middelbare school agenda’s zaten altijd volgeplakt met verschillende patroontjes, teksten plaatjes en krantenknipsels.

 

“I had always seen collage.” – Pablo Picasso (Shira Wolfe, z.d.)

Context, Scope en Definitie

Ik heb in de afgelopen jaren een fascinatie voor collages ontwikkeld. Ik kan naar collages blijven kijken, zonder dat ik perse hoef te weten wat de kunstenaar mij probeert te vertellen. Ik houd mijn aandacht er toch wel bij, en daarbij geef ik liever een eigen betekenis aan het kunstwerk. Ik vind het belangrijk dat mensen bij het kijken naar een beeld, zelf vrij zijn in het waarnemen van wat zij zien zonder al te veel bezig te zijn met wat de kunstenaar daadwerkelijk bedoeld heeft.

Uitgevonden door Picasso in zijn kubistische periode, tegenwoordig een erkende techniek: collage (Ina Schulze, z.d.) Om meer te weten te komen over kunst omtrent collage wil ik in de komende weken verschillende collagestijlen onderzoeken. Hiervoor heb ik een paar vragen op gesteld als; ‘Hoe is collage tot stand gekomen?’, ‘In welke kunststromingen komt collage terug?’ en ‘Welke materialen en technieken zijn gebruikt?’ Het beantwoorden van deze vragen geeft mijn onderzoek naar collage meer richtlijnen en nieuwe inzichten.

Methode en Aanpak

Collage dankt z’n naam aan de oorspronkelijke knip-en-plak methode, waarbij meerdere kleine afbeeldingen met behulp van lijm tot één groot geheel worden samengevoegd (Ina Schulze, z.d.)

Om antwoord te kunnen geven op de opgestelde vragen, moet er eerst onderzoek worden gedaan. Voor dit onderzoek heb ik verschillende methodes uit het CMD Methods Pack gebruikt (CMD Methods Pack, 2021). Ik ben door middel van deskresearch begonnen met het verzamelen van wat achtergrondinformatie over hoe collage tot stand is gekomen. De belangrijkste uitkomsten heb ik visueel gemaakt en vertaald naar moodboards. Ik vind het interessant om te zien hoe de materialen, technieken en vormen waarmee collages worden gemaakt zich in de loop van de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Dit ben ik verder onderzoeken door middel van Design Pattern Search en Best Practice. Niet veel later ben ik begonnen met het maken van verschillende collages als vorm van onderzoek in mijn dummy.

“After having made the first papier collé, I felt a great shock, and it was an even greater shock for Picasso when I showed it to him.” – Georges Braque (Shira Wolfe, z.d.)

Uitvoering en Experimenten

Als eerst ben ik begonnen met het brainstormen van verschillende problemen die ik in de aankomende weken van deze cursus wil oplossen. Al snel kwam ik op grote en zwaar beladen onderwerpen uit als; racisme, feminisme, en het klimaat. Ik koos voor feminisme maar kreeg al snel moeite met het afbakenen van dit onderwerp. Feminisme blijft immers een breed onderwerp. Ik begon met het maken van verschillende moodboards. De eerste gaat over wat ik definieer als ‘standaard feminisme’. De tweede gaat over hoe ik feminisme definieer. Het knippen en plakken van tekst plaatjes en afbeeldingen vond ik leuk om te doen. Ik dacht bewust na over waar en welke afbeelding op plak. Ondertussen was ik aan het nadenken over met welke materialen ik wilde werken. Ook heb ik heb nagedacht over wat feminisme voor mij betekent en dit vertaald in een collage

 

 

Moodboard Wat Is Feminisme Voor Mij? (Rajae liesfi, 2021)

 

 

 

Nadat ik goed mijn collage heb geobserveerd, kwam ik op de conclusie dat ik niet veel kan met feminisme. Ik vond het maken van verschillende collages veel interessanter. Aan de hand van feedback was dit het moment waar ik besloot om het onderwerp feminisme los te laten, en meer onderzoek wil doen naar de collage. 

Om meer te weten te komen over de kunst van collage heb ik de verschillende kunststromingen waarin kenmerken van collage in terug komen onderzocht. Ik heb onderzoek gedaan naar de technieken en materialen waar destijds mee werd gewerkt. Kunststromingen Kubisme en Dadaïsme vind ik het interessant om naar te kijken. Ik werd getriggerd om hoe de verschillende lagen tekst uit kranten, random afbeeldingen en illustraties over elkaar heen werden geplakt. Mijn onderzoek hierover heb ik vertaald in twee moodboards.

 

Nadat ik aandachtig de verschillende technieken en materialen heb onderzocht en geobserveerd, ben ik begonnen met het maken van een portrait collage. Hiervoor had ik niet veel nodig slechts een paar oude kranten en lijm. Ik liet mij inspireren door de kunststromingen maar wilde ook heel vrij zijn in mijn uitvoering.

 

Ik was diep onder de indruk van mijn eigen eerste echte collage. Ik heb goed nagedacht over de plaatsing van de stukken krantenknipsels. Ik heb de krantenknipsels eerst geordend op structuur, afbeelding en tekst. Ik wilde dat het lichtinval terugkomt in het gezicht en ik heb geëxperimenteerd met grote en kleine stukken krant. Voordat ik ben begonnen met plakken heb ik nog even geschetst over hoe het er ongeveer uit gaat zien. Dit was het moment waarop ik besloot om verder te experimenteren met verschillende vormen collages van krantenknipsels.

Ik heb als eerst op vier kleine canvassen geëxperimenteerd met verschillende kleurvlakken in combinatie met kranten foto’s en krantenknipsels. De kleursamenstelling vind ik interessant en levert een andere resultaat op dan de fotografische samenstelling. Beide resultaten vind ik goed gelukt en prettig om naar te kijken. Ik besloot om op een grotere canvas een portrait collage te maken. Dit heb ik op dezelfde manier uitgevoerd als de eerste keer en met nieuwe inzichten uit het vorige experiment aangepast. Ik heb me laten inspireren door kunstenaar Romare Bearden.

 

Evaluatie en Conclusie

Als ik terugblik op dit project ben ik, naar mijn idee uit mijn comfortzone gestapt en ben ik na een lange tijd creatief bezig geweest met het onderzoeken en het maken van verschillende collages. Ik heb geleerd om te werken en te experimenteren met verschillende materialen als waterverf, waskrijt en inkt in combinatie met papier, lijm op een canvas. Deze vorm van ‘creatief onderzoek’ was nieuw voor mij. Aan het begin had ik soms moeite met hoe ik – vanuit de rol van een ontwerper – moest beginnen. Naarmate het proces vorderde, leerde ik om te experimenteren. Ik kreeg nieuwe inzichten, begreep goed waar ik mee bezig was, en waarom deze vorm van onderzoek belangrijk is. Ik had niet verwacht van mezelf dat ik hier daadwerkelijk plezier uit zou halen. 

Ik zou graag verder willen experimenteren met het maken collages op grote canvasdoeken. Ik wil onderzoek blijven doen naar interessante kenmerken uit verschillende kunststromingen en naar verschillende materialen, technieken en hoe je de uitkomsten in een nieuwe context kunt plaatsen. Het lijkt mij interessant om te werken met verschillende lagen materialen als behang, verf of textiel. Voor de volgende keer ligt mijn uitdaging in dat ik meer moet doen en minder denken. 

 

De toekomst van

De toepassing van mijn proces zou goed passen in het onderwijs want het is belangrijk om studenten meer te leren over diverse vormen van creatief onderzoek. 

Voor de medestudenten zou ik willen meegeven om gebruik te maken van deze cursus om je te ontwikkelen in je creatieve- en onderzoeksvaardigheden. Dit onderzoek leert je om vanuit verschillende perspectieven naar je ontwerp en de bijbehorende experimenten te kijken. De uitkomsten biedt nieuwe inzichten, waar je (waarschijnlijk) nooit op zou komen. Tevens is het voor de verdere ontwikkeling als ontwerper belangrijk om te leren hoe je een concept kunt uitwerken in een visueel of tastbaar eindproduct. 

 

Bronnen

CMDMethods (2021). CMD Methods Pack: find a combination of research methods that suit your needs. Geraadpleegd op 28 mei 2021 van, https://www.cmdmethods.nl/

Schulze, I. S. (z.d.). Beeld voor beeld, laag voor laag Collage art: een kunstzinnige interpretatie van de realiteit. JUNIQE. Geraadpleegd op 28 mei 2021, van https://www.juniqe.nl/een-blik-op-collage-art

Wolfe, S. W. (z.d.). The History of Collage in Art. Artland. Geraadpleegd op 28 mei 2021, van https://magazine.artland.com/the-history-of-collage-art/